گرمازدگی یا خستگی گرمایی: علائم، علل، پیشگیری و درمان
هوای داغ باعث گرمازدگی میشود. وقتی فرد مدت زمانی طولانی در معرض حرارت زیاد و نور شدید خورشید قرار میگیرد، یا زمانی که به اندازه کافی مایعات به بدنش نرسیده باشد و یا به دلیل کارکرد نامناسب مکانیسمهای تنظیم حرارت در مغز، گرمازدگی اتفاق میافتد.
صبح بخیر _ هوای داغ باعث گرمازدگی میشود. وقتی فرد مدت زمانی طولانی در معرض حرارت زیاد و نور شدید خورشید قرار میگیرد، یا زمانی که به اندازه کافی مایعات به بدنش نرسیده باشد و یا به دلیل کارکرد نامناسب مکانیسمهای تنظیم حرارت در مغز، گرمازدگی اتفاق میافتد.
اگر چه گرمازدگی در هر سنی حتی برای نوزادان و کودکان اتفاق میافتد اما در بین سالمندان شایعتر است. گرمازدگی سه نوع خفیف، متوسط و شدید دارد و در صورتی که درمان نشود حتی میتواند به مرگ منجر گردد.
علایم شایع
خستگی گرمایی:
منگی، خستگی، غش، سردرد
رنگ پریدگی و مرطوب بودن پوست
تند و ضعیف بودن نبض
تند و سطحی بودن تنفس
گرفتگی عضلانی
تنشگی زیاد گرمازدگی:
غالباً قبل از این مرحله، خستگی گرمایی و علایم آن وجود دارد.
داغ، خشک و بر افروخته بودن پوست
تعریق وجود ندارد.
بالا بودن درجه حرارت بدن
تند بودن ضربان قلب
گیجی
از دست دادن هوشیاری
علل
خستگی گرمایی به علت نوشیدن آب به مقدار ناکافی، خوردن نمک به مقدار ناکافی، و کمبود تولید عرق به وجود میآید. (بدن به کمک عرق کردن و بخار شدن عرق خنک میشود).
گرمازدگی در اثر قرار گرفتن بیش اندازه در حرارت شدید و کار نکردن مکانیسمهای تنظیم حرارت بدن ایجاد میشود. در این حالت دمای بدن تا حد خطرناکی بالا میرود (حتی تا حدود ۵/۴۱ درجه).
عوامل افزایش دهنده خطر
اثرات عمومی بالا رفتن سن
نوشیدن الکل یا سوءمصرف سایر مواد
بیماری مزمن مثل دیابت یا بیماری عروق
بیماری اخیر که باعث از دست رفتن مایع در اثر استفراغ یا اسهال شده باشد.
هوای داغ و پر رطوبت (شرجی)
کارکردن در محیط بسیار گرم
از دستدادن مایعات بدن در اثر تعریق و ننوشیدن مایعات کافی برای جایگزینی آب از دست رفته
پوشیدن لباس زیاد، خصوصاً لباس تنگ
تب بالا
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری بدنی یا ورزش شدید در هوای داغ و پر رطوبت
پیشگیری
در هوای داغ، لباس سبک و گشاد بپوشید.
مرتب آب بنوشید و صبر نکنید تا تشنه شوید و سپس آب بنوشید.
اگر تعریق زیاد دارید، آب بیشتر بنوشید. اگر مقدار ادرار کم شود، میزان آب دریافتی را زیادتر کنید.
اگر زیادی گرمتان شده است، پنجره را باز کنید، یا از فن یا تهویه مطبوع استفاده کنید. این کارها باعث راحتتر تبخیر شدن عرق و در نتیجه خنک شدن پوست میشوند.
سعی کنید به هوای داغ عادت کنید.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با درمان سریع بهبودی کامل در عرض ۲-۱ روز حاصل میشود.
عوارض احتمالی
ممکن است هر کدام از اعضای مهم بدن دچار مشکل شوند (قلب، ریهها، کلیهها، مغز)
با مدت زمان قرار گرفتن در معرض گرما و شدت آن، و نیز سرعت و اثربخشی درمان ارتباط دارد.
درمان
اصول کلی
اگر فردی علایم گرمازدگی را دارد و عرق نمیکند: ـ. وی را سریعاً خنک کنید. لباسهای وی را در آورید و او را در آب سرد قرار دهید، یا دور او ملحفه مرطوب بپیچید. ترتیب انتقال او را به نزدیکترین بیمارستان بدهید. این یک اورژانس است!
اگر فردی ضعیف و خسته است، اما عرق میکند: ـ. وی را در یک جای خنک بخوابانید، مایعات خنک به او بدهید (آب، آب میوه، یا سایر نوشیدنیهای خنک). ترتیب انتقال او را به نزدیکترین بیمارستان بدهید، مگر در موارد خفیف. توصیههای پزشکی برای مراقبت مناسب از فرد را به وی یا همراهان وی ارایه دهید.
داروها
برای این اختلالات معمولاً دارویی مورد نیاز نیست.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
وقتی که علایم وجود دارند، در حالتی که پاهایتان بالا باشد استراحت کنید.
با روبه بهبود گذاشتن علایم میتوان کارهای روزمره را تدریجاً از سر گرفت.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمیشود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان علایم گرمازدگی یا خستگی گرمایی را دارید، یا این که علایم را در فردی دیگر مشاهده نمودهاید. بلافاصله اورژانس را خبر کنید! این اختلالات ممکن است جدی یا مرگبار باشند..
بیشتر بخوانید: