ناموسی‌ترین مدرسه ایران که دختران را در آن زندانی می‌کردند
مدرسه «ناموس» در چهارراه حسن‌آباد، یکی از نخستین مدارس دخترانه شهر تهران بود که به همت «طوبی آزموده» راه‌اندازی شد.
صبح بخیر _ مدرسه «ناموس» در چهارراه حسن‌آباد، یکی از نخستین مدارس دخترانه شهر تهران بود که به همت «طوبی آزموده» راه‌اندازی شد. طوبی آزموده دختر، «میرزا حسن‌خان سرتیپ» از درجه‌داران ارتش بود که در سال ۱۲۵۷ شمسی دیده به جهان گشود. طوبی در خانه زیر نظر معلم‌های سرخانه تحصیلاتش را آغاز کرد و این روند را پس از ازدواج نیز با یادگیری زبان‌های فارسی، فرانسه و عربی ادامه داد. البته پس از انقلاب مشروطه که جنبش زنان شکل گرفت و شرایط تحصیل بانوان فراهم شد، نخستین مدرسه، دخترانه به همت «بی‌بی‌خانم استرآبادی» (وزیرف) به نام دبستان «دوشیزگان» در سال ۱۲۸۵ شمسی (یک سال پیش از مدرسه ناموس) در تهران تأسیس شد.
اما به دلیل شرایط و مخالفت‌های فرهنگی جامعه و حملات تندی که نسبت به راه‌اندازی این مدرسه انجام شد، خیلی زود بساطش برچیده شد. طوبی آزموده ابتدا یک مدرسه کوچک و جمع و جور را در خانه راه‌اندازی و کمی بعد در سال ۱۲۸۶ در خیابان حافظ و حوالی چهارراه حسن‌آباد دبستان ناموس را تأسیس می‌کند. این مدارس در مدت زمان کوتاهی به ۶ مدرسه دخترانه در سال ۱۲۹۳ مدرسه می‌رسد. این مدارس یکی از مهم‌ترین و مجهزترین مدرسه‌های دوران خود بودند و در سال ۱۳۰۷ شمسی نخستین گروهِ دیپلمه از مدرسه ناموس فارغ‌التحصیل شدند.
طوبی آزموده می‌دانست که تنها علت مخالفت علما با تأسیس مدارس دخترانه صرفاً به خاطر رواج فرهنگ بیگانگان می‌باشد، لذا بر آن شد تا با حفظ ظواهر اسلامی چنین القا کند که این مدرسه تنها به منظور ترویج فرهنگ اسلامی و با سواد کردن دختران تأسیس شده است. برای این منظور، هم در نصب تابلوی مدرسه و هم در مواد آموزشی و هم در برنامه‌های غیر آموزشی تجدیدنظر کرده، سعی کرد تا ظاهری اسلامی به مدرسه خود ببخشد. به همین منظور مشخص کرده بود که کتاب‌های مذهبی و قرآن را در همهٔ کلاس‌ها تدریس کنند. همین‌طور عبارات و کلمات قصار بزرگان دین با کمک دو تن از شاگردانش بر دیوار‌های مدرسه را برای توجه هر چه بیشتر مردم نصب می‌کرد. او با ترتیب دادن مجالس روضه‌خوانی یک یا دو بار در سال تبلیغات مغرضانهٔ مخالفان تحصیل دختران را خنثی می‌کرد. به این شکل مدرسه دخترانهٔ ناموس توانست پابرجا بماند.
یکی از دانش آموختگان مدرسه ناموس مهری ماه فرمانفرماست. وی در خاطرات خود نوشته است:«مدرسه ناموس یکی از اولین دبستان‌های دخترانه تهران به شمار می‌رفت و توسط خانم ایرانی که می‌گفتند شوهرش را در جوانی از دست داده بنیانگذاری شده بود…شاگردان زیادی در آن مدرسه آموزش می‌دیدند. مرا به کلاس چهارم بردند. در حیاط بزرگ مدرسه درخت‌های کاج بلندی قرار داشت… کلاس چهارم اتاق کوچک چهارگوشی بود که روشنایی خود را از بالای یک پنجره می‌گرفت. نیمکت های باریکی در آن گذاشته شده بود.» غیر از مدارس پرورش و ناموس، طوبی آزموده مدارس تربیت( ۱۲۸۷ ش) و تربیت نوامیس را نیز (خرداماه۱۳۰۱ ش) تاسیس کرد.
جالب است که بدانید اولین مدرسه دخترانه را بی‌بی‌خانم استرآبادی با نام «دبستان دوشیزگان» در سال ۱۲۸۵ (یک سال قبل از مدرسه ناموس) در تهران تاسیس کرده بود اما این مدرسه به خاطر کارشکنی‌های بسیار، مدت کوتاهی توانست به کار خود ادامه بدهد اما دبستان ناموس کم کم به قدری توسعه یافت که توانست به یکی از مهم‌ترین و مجهزترین مدارس تهران تبدیل بشود و تا پایان دوره دبیرستان هم دختران را آموزش دهد. سال ۱۳۰۷، اولین گروه دختران از این مدرسه مدرک دیپلم گرفتند؛ توران آزموده فخرعظمی ارغنون، بی‌بی‌خانم خلوتی، گیلان خانم، فرخنده خانم و مهرانور سمیعی اعضای این گروه بودند. اما این تنها کار خانم آزموده نبود؛ برای او سواد آموزی زنان مسن‌تر هم مهم بود و به همین خاطر کلاس‌های اکابر را برای آموزش سواد به این زنان برپا کرد. توبا آزموده در اول مهر ۱۳۱۵ در سن ۵۸ سالگی در تهران از دنیا رفت. بعد از فوتش مدرسه ناموس تا سال‌ها توسط «طوبی مشکوه نفیسی» مدیریت شد و در سال ۱۳۱۹ به وزارت فرهنگ واگذار شد. نام مدرسه ناموس بعدها به «دبیرستان شهناز» تغییر کرد.
